Złapali Cię bez biletu w autobusie albo tramwaju? Nie zawsze oznacza to, że musisz od razu płacić karę. Są sytuacje, w których masz prawo (i podstawę) do tego, by się odwołać od nałożonego mandatu. Podpowiadamy, kiedy warto to zrobić, jak napisać skuteczne odwołanie i gdzie je złożyć, by zwiększyć swoje szanse na pozytywne rozpatrzenie sprawy.
Kiedy możesz odwołać się od mandatu?
Odwołanie od mandatu za brak biletu w komunikacji publicznej ma sens tylko wtedy, gdy masz ku temu konkretne powody. Przewoźnik może uznać pismo, jeśli:
- miało się ważny bilet, ale go nie skasowano lub nie aktywowano z przyczyn technicznych (np. biletomat był zepsuty),
- kupiło się bilet przez aplikację, ale transakcja została zaksięgowana z opóźnieniem, co oznaczało brak ważnego biletu w czasie kontroli,
- ma się ważny bilet okresowy, ale nie miało się go przy sobie w chwili kontrolowanego przejazdu (np. został w domu lub w innym telefonie),
- doszło do pomyłki ze strony kontrolera – np. nieprawidłowo ocenił ważność biletu lub nie rozpoznał ulgowego dokumentu i doszło do wystawienia mandatu.
Nie warto się odwoływać, jeśli po prostu jedziesz bez biletu i nie masz żadnego usprawiedliwienia. W takiej sytuacji pracownik komunikacji miejskiej raczej nie przychyli się do Twojej prośby. Zwlekanie z opłaceniem grzywny będzie z kolei skutkowało wezwaniem do zapłaty i odsetkami.
Termin na złożenie odwołania
Większość miejskich przewoźników daje pasażerom 7 dni od daty wystawienia kary na to, by napisać odwołanie od mandatu. Termin ten może się nieznacznie różnić w zależności od wystawcy. Zawsze jednak znajdziesz go na dokumencie opłaty dodatkowej.
Jeśli przekroczysz przewidziany termin, Twoje odwołanie może zostać odrzucone z powodów formalnych – niezależnie od tego, czy masz rację. W związku z tym nie zwlekaj. Im szybciej zareagujesz, tym lepiej.
Jak napisać skuteczne odwołanie?
Pismo stanowiące odwołanie od otrzymanego mandatu za brak biletu w autobusie lub w pociągu czy tramwaju musi być krótkie, rzeczowe i zawierać konkretne informacje. Powinno też zostać skierowane do przewoźnika w ciągu 7 dni lub innego terminu wskazanego na dokumencie, który otrzymasz. Co należy uwzględnić w odwołaniu?
- Dane osobowe – imię, nazwisko, adres, nr mandatu.
- Opis sytuacji – co się wydarzyło, kiedy i gdzie, w jaki sposób doszło do nieporozumienia.
- Uzasadnienie tego, że należność z tytułu mandatu jest niesłuszna.
- Załączniki – potwierdzenie zakupu biletu, kopia biletu okresowego, zrzut ekranu z aplikacji itp.
- Twoja prośba – jasno napisz, o co wnioskujesz (np. o anulowanie opłaty dodatkowej).
- Podpis i data.
Gdzie i jak złożyć odwołanie od mandatu za brak biletu?
Masz kilka możliwości. Możesz złożyć odwołanie:
- osobiście – w siedzibie przewoźnika lub punkcie obsługi pasażera,
- pocztą – najlepiej listem poleconym za potwierdzeniem odbioru,
- e-mailem – jeśli przewoźnik udostępnia taką opcję (adres e-mail znajdziesz na stronie internetowej operatora),
- przez formularz online – coraz więcej miast oferuje możliwość składania odwołań przez e-formularze.
W każdym przypadku zachowaj kopię pisma i dowód jego nadania lub wysłania.
Najczęstsze powody uznania odwołania przez przewoźnika
Odwołania od opłat dodatkowych są najczęściej uznawane, gdy pasażer miał ważny bilet, ale nie okazał go podczas kontroli. Przewoźnik może też przychylić się do reklamacji, jeśli błąd wynikał z działania systemu lub pomyłki kontrolera. Duże znaczenie ma również postawa pasażera. Jeśli po raz pierwszy popełnił on błąd, udokumentował sytuację i działał w dobrej wierze, szansa na pozytywne rozpatrzenie wzrasta. Warto pamiętać, że spokojne, rzeczowe i kulturalne pismo ma zdecydowanie większą siłę niż emocjonalna skarga czy np. straszenie procesem sądowym.
Jeśli dostaniesz mandat za brak biletu, nie panikuj. Masz prawo się odwołać – pod warunkiem że masz ku temu konkretny powód i nie przegapisz terminu. Dobrze napisane i poparte dowodami pismo może okazać się skuteczne.