Gdy długi rosną, a szanse na ich spłatę maleją, ostatnią deską ratunku może być upadłość konsumencka. To proces sądowy, który pozwala umorzyć zobowiązania osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Ale co, jeśli nie masz żadnego majątku? Czy w ogóle da się ogłosić upadłość konsumencką bez majątku?
Co to jest upadłość konsumencka?
| Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny – art. 10 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe |
Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe, którego celem jest oddłużenie osoby fizycznej. Polega na tym, że sąd analizuje sytuację dłużnika i – jeśli uzna, że nie jest on w stanie regulować swoich zobowiązań – może umorzyć całość lub część długów. Proces może obejmować:
- likwidację majątku (jeśli taki istnieje),
- ustalenie planu spłaty (sąd ustala plan spłaty wierzycieli z masy upadłości, a nad całością czuwa syndyk),
- w skrajnych przypadkach całkowite umorzenie zobowiązań bez spłaty.
Od 2020 roku obowiązują uproszczone przepisy. Zgodnie z nimi nie trzeba już udowadniać, że do niewypłacalności doszło nie z własnej winy. W ramach nowelizacji uchylono bowiem art. 491, z indeksem 4. Dzięki temu więcej osób może skorzystać z tej formy oddłużenia i złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.
Warunki ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Aby sąd pozytywnie rozpatrzył wniosek o upadłość konsumencką, muszą być spełnione dwa podstawowe warunki:
- niewypłacalność – zgodnie z art. 11, ustęp 1 ustawy Prawo upadłościowe dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (nie chodzi więc o to, że właśnie stracił źródło dochodu np. w wyniku utraty pracy, a o to, że od dłuższego czasu nie jest w stanie regulować swoich należności, nie jest to stan tymczasowy);
- status osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej – upadłość konsumencka nie dotyczy firm.
Brak majątku nie jest przeszkodą. Wręcz przeciwnie – sądy często rozpatrują wnioski osób, które nie mają nic. Przy upadłości bez majątku sąd może orzec plan spłaty oparty wyłącznie na dochodach lub – jeśli ich również brakuje – umorzyć zobowiązania bez spłaty.
Zalety ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Do najważniejszych zalet realizacji procedury należą:
- zatrzymanie windykacji;
- możliwość umorzenia długów – sąd może umorzyć część lub całość zobowiązań;
- spokój psychiczny – koniec z telefonami od wierzycieli, pozwami, zajęciami konta;
- nowy start – po zakończeniu postępowania możesz zacząć od zera, bez długów;
- brak wymogu posiadania majątku – nawet jeśli nic nie masz, możesz złożyć wniosek.
Dla wielu osób to jedyna realna droga wyjścia ze spirali zadłużenia, zwłaszcza gdy zawiodły wszystkie inne metody.
Jakie wady ma ogłoszenie upadłości osoby fizycznej?
Należy pamiętać o tym, że w tej sytuacji:
- tracisz kontrolę nad swoimi rzeczami – majątek wchodzi w skład masy upadłościowej, którą zarządza syndyk;
- zobowiązania nie zawsze są umarzane w całości;
- w przypadku upadłości może dojść do sprzedaży majątku dłużnika – jeśli masz wartościowe rzeczy (np. nieruchomość), mogą one zostać spieniężone przez syndyka w ramach postępowania upadłościowego. Środki ze sprzedaży zostaną przeznaczone na spłatę wierzycieli.
Trzeba więc rozważyć, czy w danej sytuacji procedura będzie dobrym krokiem, czy wręcz przeciwnie.
Podsumowanie
Upadłość konsumencka to rozwiązanie dla osób, które wpadły w poważne kłopoty finansowe i nie są w stanie samodzielnie wyjść z długów. Brak majątku nie wyklucza możliwości ogłoszenia upadłości – często wręcz ją ułatwia. To szansa na zamknięcie trudnego rozdziału i rozpoczęcie życia upadłego bez ciężaru zadłużenia.
FAQ
Czy muszę mieć prawnika, żeby ogłosić upadłość konsumencką?
Nie, ale warto skorzystać z jego wsparcia. Wniosek o upadłość możesz złożyć samodzielnie, jednak procedura bywa skomplikowana. Pomoc kancelarii prawnej to szansa na poprawne przygotowanie dokumentów i szybsze przejście przez proces.
Ile trwa upadłość konsumencka bez majątku i z majątkiem?
To zależy od sprawy – najprostsze przypadki, jeśli np. dłużnik nie posiada żadnego majątku, mogą zakończyć się w kilka miesięcy, ale z planem spłaty i likwidacją majątku przez syndyka postępowanie może potrwać nawet kilka lat.
Co się stanie, jeśli nie mam majątku na pokrycie kosztów upadłości? Czy Skarb Państwa je pokryje?
Tak. Zgodnie z art. 491⁷ ustawy Prawo upadłościowe, jeżeli majątek osoby ogłaszającej upadłość nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania (w tym wynagrodzenia syndyka), sąd – ogłaszając upadłość – może przyznać syndykowi zaliczkę i zarządzić jej niezwłoczną wypłatę ze środków Skarbu Państwa. Warto jednak pamiętać, że jeśli sytuacja majątkowa dłużnika się poprawi, może on zostać zobowiązany do zwrotu kosztów.do prokuratury. Windykacja nie może naruszać Twojej prywatności ani godności.
Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego
