Co się stanie, kiedy bank ogłosi upadłość? Dowiedz się, czym jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Jakie ma zadania oraz jakie kwoty zabezpiecza? Sprawdź, co się dzieje z Twoimi pieniędzmi na koncie w razie kryzysu. Czy masz się czegoś obawiać? Czytaj dalej w naszym artykule.

Rada Bankowego Funduszu Gwarancyjnego podjęła 11 lutego 2025 r. uchwały określające wysokość składek na fundusze bankowe na bieżący rok – w sumie banki odprowadzą 2 706 mln zł, z czego 893 mln zł zasili fundusz gwarancyjny banków, a 1 813 mln zł fundusz przymusowej restrukturyzacji banków; wysokość i terminy wpłat zostały określone w szczegółowych regulacjach, podobnie jak udział składek wnoszonych w formie zobowiązania do zapłaty, a dodatkowe informacje wraz z prezentacją i zasadami naliczania składek dostępne są w oficjalnym komunikacie BFG (Bankowy Fundusz Gwarancyjny, komunikat prasowy z 11.02.2025, bfg.pl

Bankowy Fundusz Gwarancyjny – fundament bezpieczeństwa finansowego

Bankowy Fundusz Gwarancyjny działa na podstawie ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz.U. z 2022 r. poz. 2253, z późn. zm.).

To właśnie ta ustawa reguluje wszystkie kluczowe kwestie dotyczące BFG – od zasad gwarantowania depozytów, przez zasady składek banków i SKOK-ów, aż po procedury przymusowej restrukturyzacji instytucji finansowych. Wcześniej funkcjonował BFG na podstawie ustawy z 14 grudnia 1994 r., ale nowelizacje i kompleksowa regulacja z 2016 r. dostosowały jego działanie do współczesnego systemu bankowego i wymogów unijnych dotyczących bezpieczeństwa finansowego.

Bankowy Fundusz Gwarancyjny to instytucja, która nie tylko chroni depozyty klientów banków do równowartości 100 000 euro, ale także pełni rolę stabilizatora całego systemu finansowego – dzięki BFG Polacy mogą spać spokojnie, nawet gdy nagłówki gazet krzyczą o kryzysach bankowych. Jednak warto spojrzeć na jego rolę z szerszej perspektywy: Fundusz pełni również funkcję edukacyjną, informując społeczeństwo o zasadach bezpiecznego oszczędzania i ryzyku związanym z różnymi produktami finansowymi, co w dobie rosnącej cyfryzacji bankowości jest równie istotne, jak sama gwarancja depozytów. Kolejnym aspektem, który rzadko się podkreśla, jest współpraca BFG z organami nadzoru finansowego – monitorowanie kondycji banków, wczesne sygnały problemów i możliwość przymusowej restrukturyzacji pomagają zapobiegać sytuacjom, w których bezpieczeństwo klientów mogłoby być zagrożone. W tym kontekście BFG działa niczym system wczesnego ostrzegania, który w praktyce minimalizuje ryzyko utraty środków przez deponentów.

Ochrona depozytów osób fizycznych i prawnych

Nie bez znaczenia pozostaje też rola BFG wobec osób prawnych i instytucji, które korzystają z banków, w tym przedsiębiorców, pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych czy szkolnych kas oszczędności – gwarancja obejmuje również ich środki, co wpływa na stabilność lokalnej gospodarki i umożliwia funkcjonowanie różnych inicjatyw społecznych i edukacyjnych. Dodatkowo, Fundusz zapewnia wyższe limity ochrony dla środków pochodzących ze szczególnych źródeł, takich jak spadki, odprawy emerytalne czy środki z ubezpieczeń na życie, sięgające nawet 200 000 euro, co pozwala na spokojniejsze planowanie finansowe w obliczu życiowych zdarzeń.

Proaktywna rola Funduszu

Warto również zauważyć, że działalność BFG ma wymiar proaktywny – instytucja regularnie analizuje ryzyka płynnościowe banków, a w razie potrzeby może udzielić wsparcia finansowego lub podjąć działania restrukturyzacyjne, zanim sytuacja stanie się kryzysowa. Dzięki temu wiele problemów banków jest rozwiązywanych w tle, zanim dotkną klientów i opinii publicznej, co pokazuje, że BFG nie jest tylko „funduszem awaryjnym”, ale aktywnym uczestnikiem stabilności sektora bankowego.

Edukacja i budowanie zaufania

Na koniec nie można pominąć roli komunikacyjnej i edukacyjnej Funduszu: poprzez publikacje, raporty i prezentacje BFG zwiększa świadomość finansową Polaków, wyjaśniając, co obejmuje ochrona depozytów, jakie są limity gwarancji i jak w praktyce wygląda procedura zwrotu środków w przypadku upadłości banku. To sprawia, że instytucja nie tylko chroni pieniądze, ale także buduje zaufanie i wiedzę, które są fundamentem bezpiecznego korzystania z usług bankowych. W praktyce każdy klient, który korzysta z rachunku bankowego, staje się beneficjentem tej cichej, lecz niezwykle istotnej ochrony.

Jakie są zadania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego?

Jedno z głównych zadań Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jest zapewnienie bezpieczeństwa dla klientów banków, gwarantując wypłatę środków w razie kryzysu bankowego. Dotyczy to takich produktów finansowych jak:

• rachunki inwestycyjne
• rachunki firmowe
• rachunki oszczędnościowe.

Jednak to nie wszystko. Zanim dojdzie do upadłości banku, Bankowy Fundusz Gwarancyjny regularnie monitoruje instytucje finansowe. W razie napotkania problemów może on podjąć się restrukturyzacji lub wesprzeć finansowo dany bank bądź instytucję.

Bankowy Fundusz Gwarancyjny a Twoje oszczędności

Bankowy Fundusz Gwarancyjny zapewnia gwarancję do wysokości równowartości 100 000 euro dla środków zgromadzonych na kontach i lokatach. Dotyczy to zarówno produktów dla osób fizycznych, jak i dla firm.

Ochronie podlegają m.in.:

• osoby fizyczne
• osoby prawne
• jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej
• pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe
• szkolne kasy oszczędności i rady rodziców.

Jakie kwoty zabezpiecza Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

Kiedy bank ogłasza upadłość, BFG wypłaca środki deponentom do ustawowego limitu 100 000 euro. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy kwota środków gwarantowanych wynosi nawet 200 000 euro.

Dotyczy to zwłaszcza środków:

• z nabycia spadku
• ze sprzedaży nieruchomości niezwiązanej z działalnością gospodarczą
• odprawy emerytalnej lub rentowej
• posagów i zasiłków
• z ubezpieczenia na życie.

Uzyskanie zwrotu powyżej limitu 100 000 złotych jest możliwe w postępowaniu upadłościowym. Należy jednak pamiętać, że zgłoszenie takiej wierzytelności należy wykonać w terminie podanym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości instytucji.

System gwarantowania depozytów, dzień spełnienia gwarancji

W kontekście Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) termin „dzień spełnienia gwarancji” oznacza moment, w którym deponentowi przysługują środki z gwarancji depozytów, czyli dzień, w którym BFG faktycznie uruchamia wypłatę środków chronionych. Zgodnie z przepisami, BFG zobowiązany jest do wypłaty środków w terminie maksymalnie 20 dni roboczych od dnia ogłoszenia upadłości banku (w praktyce często szybciej, jeśli sytuacja jest przejrzysta).

Dzień spełnienia warunku gwarancji BFG jest istotny dla klientów, ponieważ od niego liczony jest czas, w którym można spodziewać się przelewu na swoje konto lub w formie gotówki. W przypadku standardowych depozytów do limitu 100 000 euro, BFG działa automatycznie, bez konieczności składania dodatkowych wniosków przez deponenta – instytucja sama kontaktuje się z klientami banku.

W praktyce oznacza to, że jeśli Twój bank ogłosi upadłość, a Twoje środki są objęte gwarancją, możesz już w ciągu kilku dni planować, że kwota do równowartości 100 000 euro pojawi się na Twoim rachunku – to właśnie dzień spełnienia gwarancji jest momentem, w którym ochrona finansowa staje się faktem, a nie tylko zapisanym w prawie zapewnieniem. Wypłata środków gwarantowanych jest ściśle określona przez prawo. 

Podsumowanie

Bankowy Fundusz Gwarancyjny odgrywa kluczową rolę w ochronie oszczędności zgromadzonych na rachunkach bankowych polskich banków. Tym samym daje on deponentom pewność, że ich środki są bezpieczne nawet w przypadku upadłości instytucji.

Źródła: Bankowy Fundusz Gwarancyjny, komunikat prasowy 11.02.2025, bfg.pl 

FAQ – Bankowy Fundusz Gwarancyjny

1. Co to jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG)?

Bankowy Fundusz Gwarancyjny to instytucja powołana na podstawie ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz.U. z 2022 r. poz. 2253, z późn. zm.). Jego głównym celem jest ochrona depozytów klientów banków i SKOK-ów w razie upadłości instytucji finansowej, a także monitorowanie sektora i podejmowanie działań restrukturyzacyjnych, zanim zagrożenia staną się krytyczne.

2. Do jakiej kwoty BFG chroni depozyty?

Środki zgromadzone na rachunkach bankowych i lokatach są chronione do równowartości 100 000 euro na osobę w danej instytucji. Wyjątkowo, w przypadku środków pochodzących z:

• spadków,
• sprzedaży nieruchomości niezwiązanej z działalnością gospodarczą,
• odpraw emerytalnych lub rentowych,
• posagów i zasiłków,
• ubezpieczeń na życie,

limit gwarancji może sięgać nawet 200 000 euro. Powyżej tych kwot wypłata następuje w postępowaniu upadłościowym po zgłoszeniu wierzytelności w wyznaczonym terminie.

3. Kto może korzystać z gwarancji BFG?

Ochrona depozytów obejmuje:

• osoby fizyczne,
• osoby prawne,
• jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej,pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe,
• szkolne kasy oszczędności i rady rodziców.

Dzięki temu BFG zabezpiecza nie tylko indywidualne oszczędności, ale także środki firm, instytucji i inicjatyw edukacyjnych.

4. Co to jest „dzień spełnienia gwarancji”?

To moment, w którym deponent otrzymuje środki z gwarancji depozytów – w praktyce dzień, w którym BFG uruchamia wypłatę środków objętych ochroną. Zgodnie z przepisami, BFG ma obowiązek wypłaty maksymalnie w ciągu 20 dni roboczych od ogłoszenia upadłości banku. Dla klientów oznacza to, że już wkrótce po upadłości mogą liczyć na odzyskanie swoich pieniędzy do wysokości limitu.

5. Czy trzeba składać wniosek o wypłatę?

W przypadku standardowych depozytów do limitu 100 000 euro nie – BFG działa automatycznie. Instytucja sama kontaktuje się z klientami i dokonuje przelewu lub wypłaty gotówki. W przypadku większych kwot lub wyjątkowych środków (np. spadki, odprawy) konieczne jest zgłoszenie wierzytelności w terminie podanym w postanowieniu o upadłości.

6. Czy BFG działa tylko w razie upadłości banku?

Nie. Fundusz pełni również rolę proaktywną – monitoruje kondycję banków, ocenia ryzyka płynnościowe i w razie potrzeby może wspierać instytucje finansowe lub przeprowadzać restrukturyzacje. Dzięki temu wiele problemów rozwiązywanych jest w tle, zanim zagrożą klientom lub systemowi finansowemu.

7. Jakie znaczenie ma BFG dla systemu bankowego?

BFG nie tylko chroni depozyty, ale też buduje zaufanie do banków i stabilność sektora. Wiedza o istnieniu gwarancji zwiększa bezpieczeństwo finansowe obywateli i pozwala klientom spokojnie korzystać z usług bankowych, nawet w czasach kryzysów.